Sed la blogo de Paul memorigis min pri nova triumfo por la finna: Tute silente kaj kvazaŭ kaŝe, Guglo aldonis al siaj tradukiloj la finnan (nur por kelkaj lingvoparoj, funkcias almenaŭ finna-angla kaj finna-sveda). Tio donis multajn gajajn momentojn al finnaj eksperimentemuloj. Mi donas kelkajn ekzemplojn.
Enskribu la jenan finnan frazaron en la Guglan tradukilon. Do, kvarfoje la saman frazon, sed kun iom varia interpunkcio kaj majuskleco.
"Käännä tämä suomeksi."
"Käännä tämä suomeksi"
"käännä tämä suomeksi."
"Käännä tämä suomeksi.."
Vi ricevos jenan anglaĵon por tio:
"Translate this psychiatry."
"Turn this in English,"
"translate this in English."
"Translate this Finnish .."
(Ĉiuj frazoj originalaj signifas "Traduku ĉi tion en la finnan.")
Kaj eĉ pli interese. Guglo havas kaŝitajn sciojn pri geografio. La frazon
"Kävin seuraavissa Suomen kaupungeissa: Rovaniemi, Tornio ja Imatra."
Guglo angligas jene:
"I went to Finland the following cities: Prachuap Khiri Khan, Sanghar and Bogor.."
(La originala frazo signifas: "Mi vizitis la ĉi-sekvajn urbojn en Finnlando: Rovaniemi, Tornio kaj Imatra.")
Ŝajnas, ke Guglo fidas je (certe senpaga) helpo de bonkoruloj, ĉar la tradukilo proponas ankaŭ butonon por sugesti pli bonan tradukon. Se Guglo trovos helpemulojn, eble la ĉi-supraj ekzemploj ne longe validos (mi provis ilin la 14-an de majo 2008, je horo 18:15 universala tempo).
Por iom indulgi Guglon, mi provis ankaŭ iom alispecan taskon. Mi donis al ĝi finnan, prozan tradukon de konata versaĵo. Mi eĉ iom helpis al ĝi, ŝanĝante du–tri vortojn, kiujn ĝi sajne tute ne rekonis, en pli konatajn. Jen la rezulto angla:
the world, became the new sensation,
over the whole world belongs to a strong invitation;
mild wind in the wings
now be allowed to fly to the place it is the place.
No blood hungry sword
it will drag the human family:
forever fly in the world
it promises to the holy harmony.
Eble ne ĝustaritma, sed eventuale rekonebla.over the whole world belongs to a strong invitation;
mild wind in the wings
now be allowed to fly to the place it is the place.
No blood hungry sword
it will drag the human family:
forever fly in the world
it promises to the holy harmony.
Kaj, ĉu mi aldonu, ke fakte troviĝas programoj, kiuj kapablas (ja maŝinece kaj polurende, sed grandparte kompreneble) traduki certajn tipojn de proza teksto el la finna kaj en la finnan. Eĉ rete troviĝas provejoj por tre mallongaj frazoj, ekz. ĉi tie (ĝi permesas maksimume 60 signojn).
--------------------------------------
[La artikolo estas kopio el mia blogo en Ipernity. Ĉi-sube sekvas la komentoj, kiuj siatempe aperis sub la originalo en Ipernity.]
- Paŭl Tre interesa! Mi baldaŭ provos tiun ĉi tradukilon. Certe mi trovos amuzajn aferojn por nova blogaĵo!
- Harri Laine respondis al Paŭl
Mi vane “timis”, ke la eksterordinare strangaj tradukoj baldaŭ malaperos. Nun, post tri semajnoj, la tradukilo plu opinias, ke angla nomo de la nord-Finnlanda urbo Rovaniemi estas Prachuap Khiri Khan kaj la vorton suomeksi (= en la finnan) ĝi iam tradukas psychiatry, iam in English..
Tiaj kuriozaĵoj malkaŝas ion pri la naskiĝo de la sistemo. Ĝi havas interne sufiĉe komplikan (sed ja mankohavan) kapablon analizi finnan frazon, kiu estas ege alistruktura ol ekzemple angla frazo. Jam analizi finnan vorton estas ne simpla tasko, ĉar unu vorto povas havi pli ol mil diversajn fleksiajn kaj sufiksajn formojn.
La vortaro uzata de la Gugla tradukilo estas evidente (almenaŭ parte) formita per aŭtomata analizo de dulingvaj tekstoj. Tio klarigas, kial ekz. “finna lingvo” povas esti tradukita per esprimo, kiu signifas “angla lingvo”: ja ekzistas tekstoj, kie en la finna regule troviĝas “finna”, dum la angla versio havas la vorton ”angla”. Strangajn nom-tradukojn povis doni ekz. uzo de listoj pri urboj: malinteligenta komputa aŭtomato komparis du malsamlingvajn listojn kaj simple kunigis la unuan nomon en unu listo kun la unua nomo de la alia listo ktp., kvankam la listoj havis malsaman ordon aŭ enhavon. Tio eble estas tro simpla klarigo, sed io simila evidente okazis. Mi plu miras, kiel “finna lingvo” povis iĝi “psikiatrio”.
Mi antaŭe trovis tradukon el la finna nur al kelkaj aliaj lingvoj de la sistemo. Nun ŝajnas, ke ĉiuj paroj funkcias, nur kelkfoje estas averto pri eraro. Do, mi provu, kiel la tradukilo sukcesas kun reala teksto. Estas iom malfacile trovi tekston, kiun ĝi tradukas tutan; ofte elvenas netradukitaj vortoj.En ĉi tiu teksto, parto el hodiaŭa veterprognozo, nur unu vorto (pilvisempää = pli nuba) restas tute sen traduko:
Jen france:
de plus en plus, des rafales pivoter le vent du nord. Clair Ouest, variées et, à l'une de pluie, tout d'abord, peut-être aussi le tonnerre. Au cours du déjeuner, cependant, relativement claire. Pilvisempää l'est, aujourd'hui et dans de nombreuses régions de la pluie ou la pluie. Aujourd'hui, la température la plus haute du Moyen-Orient 12 ... 19 ...
Jen angle:
a growing, gusts pivoting the north wind. West Despejado, varied and, at one of rain, first of all, possibly also the thunder. Over lunch, however, relatively clear. Pilvisempää the east, and today in many parts of the rain or rain. Today's highest temperature of the Middle East 12 ... 19 ...Jen mia traduko el la originalo:
Plifortiĝanta iom post iom norda vento kun ekblovoj, en la okcidento varia nubeco kaj kelkloke ekpluvoj, komence eble ankaŭ tondrado. En la sudokcidento tamen relative sennuba vetero. Oriente pli nube kaj hodiaŭ plurloke pluvado aŭ ekpluvoj. Maksimuma temperaturo de la tago en la oriento 12–19...
- Paŭl respondis al Harri Laine Amuze, ke kaj en la angla kaj en la franca ĝi tradukas "oriento" per "Mez-Oriento" ... Kaj vi plu miras, kiel “finna lingvo” povis iĝi “psikiatrio”? Mi ne. Mi ofte pensis, ke eksterlandano kiu finfine sukcesas lerni la finnan, estas matura por iri al psikiatrejo :-)
- Harri Laine respondis al Paŭl Ŝŝŝ, ne diru tion al aliaj! Ĉiu finno ja estas sub konstanta psikiatria kuracado pro sia lingvo, tamen laŭ la nuna psikiatrio la malsano estas nekuracebla. – Ankaŭ la traduko Over lunch – Au cours du déjeuner por ”sudokcidente” estas rimarkinda sed iomete komprenebla maŝina miso. Plej amuza tiu frazo (“En la sudokcidento tamen relative sennuba vetero.") iĝas, se mi lasas Guglon refinnigi ĝin el la angla aŭ franca traduko. La rezulto finna signifas nur “Dum lunĉo tamen relative malebria”.
Tamen la strangaĵo en ĉi tiu afero kaj la kaŭzo de multa amuziĝo en Finnlando estis tio, ke la finnan tradukilon lanĉis Google. En la reto tiom abundas fuŝegaj maŝintradukaĵoj, ke tiuj jam ne multe kaptas atenton. Sed estis iom konsterne, ke la granda, riĉa kaj potenca Guglo publikigas tian fuŝaĵon.
La finna lingvo ne estas nesuperebla obstaklo por tradukprogramoj, se oni celas nivelon ordinaran, kiu ebligas iom kompreni la enhavon de la originalo. Ekz. la ĉi-supran priveteran tekston mi rapide tradukis per alia reta servo. Ĉar ĝi postulas pagon por fari pli longan tekston, mi forigis unu vorton (tänään = hodiaŭ) el la teksto, sed tio apenaŭ ŝanĝas la kvaliton. Jen la rezulto, certe ne prifierinda beletro, sed iel komprenebla, mezkvalita maŝintraduko:
strengthening gusty wind turning to the north. Cloudiness which varies in the west and in places a shower, first possibly also thunder. In south-west however relatively clear. In east cloudier and in many places rain or showers. Uppermost temperature of the day in east 12...19...
Ei kommentteja:
Lähetä kommentti